कानबाई उत्सव
ऐका ते खरं ( 31 )
( कानबाई उत्सव )
रामराम हो मंडई रामराम, आज कानबाई उत्सव आपला घर दिड दिवसनी पाहुनी म्हनीस्नी ई राहिनी , कानबाई मायना स्वागतना तयारीमा तुम्हीन गुंतेल शेतस यानी कल्पना शे माले , तुम्हनी वज्जी धावपय सुरू व्हई, कानबाई मायन स्वागतना गुंता काय करू आनी काय नयी अस तुम्हले वाटस व्हई. मंडई कानबाई माय आपला कान्हादेशनी ग्राम दैवत शे , कानबाई म्हनजेच पार्वती माय आनी कन्हेर राजा म्हनजे शंकरजी , आपला अहिर धनगोतनी भलती गहिरी श्रध्दा शे कानबाई मायवर, कारन कानबाई माय बठ्ठासन्या इच्छा, नवस पु-या करस आनी आपला भक्तस्ना चेहरावर हासु आनस.
मंडई श्रावण महिनामा पहिला रविवारले आनी नागपंचमी व्होवा नंतर जो रविवार येस त्या रविवारले कानबाई मायनी स्थापना करतस . कानबाई मायना स्थापना कराना पहिले पुरा घरनी सापसफाई करनी पडस , मातीन घर व्हई ते गायना शेनवरी सारीलिपी पाक करन पडस .गोमतीर शिपडीस्नी स्थापनानी जागा पवित्र करनी पडस .
आंबाना झाडना लाकुडना चौरंगवर कानबाई मायन नारय तांबाना तांब्यावर ठिस्नी कानबाई मायनी स्थापना करतस , त्या तांब्यामा सात नद्यास्नं पानी टाकतस , आते बराच ठिकाने त्या नारयले देवीना मुखवटा लावतस , त्या मुखवटाले गजरा ,मोतीनी नथ , कुकु ,हिरवी साडी असा शिंगार करतस .नागपंचमीना दिन नाग नरसोबानी पुजा करीस्नी किल्लुनी भाजी आनी भाकरना निवद देतस , कानबाई मायना उत्सवना गुंता बठ्ठा नातेवाईक दुर दुरतुन आपला गावले येतस ,
काही कारनतुन आपसमा बोलचाल जरी बंद व्हयेल व्हई तरी या नातेवाईक कानबाई मायना रोट खावाले येतस. मंडई रोट ( पुरनपोयी ) ना करता ज्या गहु लागतस त्याले रास म्हनतस , कानबाई मायना पाचशेर गहुमा खटलामा जितलाभी धाकलामोठा बाया मानसे -हातस त्यास्ना नावनी एक मुठभर गुहुनी भर पडस , इतलच काय ते आपला ज्या जित्राब -हातस त्यास्ना नावनी पन एक मुठभर गहु रासमा टाकतस. मंडई हाई रास घरना जातावर दयतस आनी इतला गहु दयनं सोप्प काम नयी शे म्हनीस्नी हायी गहुनी रास दयान काम घरना मानसेच करतस . रातभर जागरन करीस्नी, कानबाई मायना गाना म्हनतस, कानबाई मायन गुनगान करीस्नी जातावर दयन दयतस.
रविवारना रोज रोट ( पुरनपोयी) ,खीर , वरनभात ,मसालानी आमटी , मुटकुया आनी इतर पदार्थ बनाडतस, कानबाई मायना चौरंग समोर गोमतीर शिपडीस्नी ती जागा शुध्द करतस आनी त्या जागावर घोंगडीनी घडी आंथरतस. एक कोरा टोपलीमा रोट ठिस्नी ती टोपली त्या घोंगडीवर ठेवतस , रोटवर पाच कनिकना दिवा ठेवतस आनी एक खोबराना वाटीमा गावरानी तुपना दिवा लावतस . हाई बठ्ठी तयारी करिस्नी बठ्ठा धनगोत मियीस्नी कानबाई मायनी आरती करतस .
आरती व्होवा नंतर लाह्यास्ना परसाद वाटतस. आनी त्यानंतर जेवनन्या पंगती बसाडतस , ज्या रोट -हातस त्या फक्त भाऊबंदच खातस , दुसरा पाहुनास्ले न्यार जेवन करेल -हास तेच पंगतमा वाढतस . घरना आजुबाजुमा जी मोकयी जागा -हास तठे जमीनमा एक खड्डा खोदीस्नी तयार करतस ,त्या खड्डाले समिदंर म्हनतस आनी ज्या रोट खानारा भाऊबंद जेवन करा नतंर त्या समिदंरमा हात धोतस , अस कराना एकच उद्देश -हास ज्या रोट परसाद म्हनीस्नी खायेल शे त्याना एक कन भी कोना पायदयी येवाले नयी पाहिजे .
मंडई काही लोके नवस पुरा होवा वर एक रातभर कानबाई मायले पाहुनी म्हनीस्नी आपला घर लयी जातस ,रातभर जागरन करीस्नी कानबाई मायनी भक्तीभावथुन सेवा करतस . नवसले पावनी म्हनीस्नी कानबाई मायना आभार मानतस आनी वाजत गाजत तिन्हं विसर्जन करतस . काही ठिकानी मोठा कानबाई मायना उत्सवमा लग्ने भी लावतस आनी कानबाई मायन आशिर्वाद लेतस .
काही मंडई कानबाई मायन नारय परनाईस्नी आनतस, नारय परनान म्हनजे ज्याले नवीन कानबाई मायनी स्थापना करनी शे त्या आनी ज्यान नारय खराब व्हई जायेल शे असा कानबाई मायना भक्त एक नवीन नारय लीस्नी जुना कानबाई जोगे रातभर ठेवतस आनी दुसरा दिन वाजत गाजत नारय रुपी कानबाई माय आपला घर लयी जातस आनी तिन्ही स्थापना करतस याले नारय परनीस्नी आन अस म्हनतस .
लई चाल्नु ,लई चाल्नु , लई चाल्नु मी परनाईस्नी कानबाई
वाजत गाजत घर लई चाल्नु मी कानबाई ||ध्रुव ||
रुप देखन कानबाईन म्हन ,नाकमा मोतीनी नथ खुले
साज कोल्हापूरी गयामा ,कानमा झुमर हाले डुले
पायपडु कितला ,हातजोडु कितला मन भरस कोठे म्हन |१|
डांगडुबलीना आगाजामा कानबाई चौरंगवर बसनी
सवासिनीस्नी ताल धरा , कानबाई खुदकन हसनी
आनन व्हयना भारी गोट शे खरी, रांगोया सजन्यात दारोदारी |२|
नवसले पावनी माय म्हनी उपकार तिन्हा हावु व्हयना
कानबाईना आशिर्वाद मुयेच पायना म्हना घर हालना
घरनं गोकुय व्हयन ,नई काही ऊन, माय व्हवाना मान माले मियना | 3|
लई चाल्नु, लई चाल्नु ,लई चाल्नु मी परनाईस्नी कानबाई
वाजत गाजत घर लई चाल्नु मी कानबाई
मंडई रविवारनी पुरी रात बाया मानसे कानबाई मायना गाना म्हनतस, फुगड्या खेयतस आनी रात जागाडतस. बाया मानसे आपला आजुबाजुले स्थापना व्हयेल कानबाई मायन दर्शनले जातस .कानबाई मायन दर्शन लेवाले नुसती झुंबड उडी जास .सोमवारले सकायमा कानबाई मायनी विसर्जननी तयारी सुरु व्हई जास , घरना समोर आनी पुरा गल्लीमा बाया रांगोया टाकीस्नी रस्ता सजाडतस.
आंगनमा गोमतीर शिपडीस्नी चौरंग ठेवानी जागा शुध्द करतस आनी उगवतीकडे तोंड करीस्नी कानबाई मायन चौरंग ठेवतस, ज्याले आरती करानी शे असा जोडपा कानबाई मायनी आरती करतस, ज्याले काही नवस बोलाना शे त्या नवस बोलतस . डांगडुबलीना आगाजा व्हस आनी कानबाई माय घरना सवासिनना डोकावर विराजमान व्हस , वाजत गाजत , नाचत कुदत कानबाई मायनी विसर्जननी मिरवनुक गल्लीधरी निंघस , आपली पोर जवय सासरले जास तवय मायबापना डोया जसा भरी येतस तसाच डोया कानबाई मायना विसर्जनना टाईमले प्रत्येकना भरी येतस .
वाटवरना महु टपटप गये ,टपटप गये
तठे मनी कानबाई फुगड्या खेये
वाटवरना आंबा टपटप गये ,टपटप गये
तठे मनी कानबाई रानबाई चौरस खेये
मायना जलम कोठेना, भाऊ कोठे ना
सात समिंदर पासना , भाऊ समिंदर पासना
माय आठे कशी ऊनी भाऊ कशी ऊनी
कानबाईना भक्तेस्नी तीले आनी , माय तिले आनी
वाजत गाजत कानबाई मायनी मिरवनुक नदीवर जास , नदीवर कानबाई मायनी परत एकसाव आरती व्हस आनी या कानबाई मायना उत्सवनी सांगता व्हस . चला मंडई आते आठेच थांबुत , मंडई भेटुत परत पुढना रविवारले तवलगुन म्हना रामराम.
